Monument verbouwen, herstellen of onderhouden

Hoe werkt het?

Vaak hebt u een vergunning nodig voor veranderingen of onderhoud aan gebouwde monumenten. Gebouwde monumenten zijn gebouwen, parken of standbeelden die als monument aangewezen zijn door Rijk of gemeente.

Wilt u werkzaamheden uitvoeren aan een monument ? Dan hebt u een omgevingsvergunning nodig voor de volgende werkzaamheden:

• slopen, verstoren, verplaatsen of wijzigen van (een deel) van het monument
• herstellen of (laten) gebruiken van het monument waardoor het wordt ontsierd of in gevaar gebracht

Geen vergunning nodig

U hebt géén vergunning nodig voor normaal onderhoud aan een monument. Het gaat dan om werkzaamheden die ervoor zorgen te behouden wat er is. U hebt ook géén vergunning nodig als de monumentale waarde niet lager wordt door de werkzaamheden. Bijvoorbeeld bij het opschuren en schilderen in dezelfde kleur, het vervangen van kapotte ruiten, het opstoppen van rieten daken of vervangen van dakpannen.

Wat moet ik doen?

• Check via het Omgevingsloket of u een vergunning moet aanvragen.
• Leg vóórdat u de vergunning aanvraagt aan de gemeente uit wat u wilt doen. De gemeente kan dan meteen zeggen of dit kan en mag. Zo voorkomt u dat u een aanvraag indient die later wordt afgewezen.
• Vraag de vergunning aan via Omgevingsloket online.
• Als het geen grote verbouwing is, vraagt u de vergunning minstens 8 weken van tevoren aan.
• Als het wel een grote verbouwing is, doet u dit minstens 6 maanden van tevoren.
• Bij een grote verbouwing maakt de gemeente eerst een ontwerpbesluit over uw aanvraag.
• Als u het niet eens bent met het ontwerpbesluit, kunt u binnen 6 weken uw mening (zienswijze) hierover geven. Geef in uw zienswijze aan waarom.
• U ontvangt vanzelf bericht of u de vergunning krijgt.

Wat heb ik nodig?

• Uw DigiD als u een particuliere eigenaar bent.
• Uw eHerkenning als u als ondernemer eigenaar bent.
• Situatietekeningen (schaal 1:1.000).
• Plattegrond van iedere bouwlaag met maten en de bestemming van de ruimte (schaal 1:100).
• Alle gevelaanzichten en relevante doorsneden (schaal 1:100).
• Beschrijving van de bestaande en nieuwe situatie.
• Gedetailleerde beschrijving van het monument.

Hoelang duurt het?

• Binnen 8 weken ontvangt u bericht of u de vergunning krijgt. De gemeente kan deze termijn met 6 weken verlengen.
• Als u het niet eens bent met de beslissing van de gemeente, kunt u binnen 6 weken bezwaar maken.

Grote verbouwing

• Binnen 26 weken ontvangt u bericht of u de vergunning krijgt. De gemeente kan deze termijn met 6 weken verlengen.
• Als u het niet eens bent met de beslissing van de gemeente, kunt u binnen 6 weken beroep indienen bij de rechtbank. Dit kan alleen als u ook een zienswijze over het ontwerpbesluit hebt ingediend.

Extra informatie

Beschermde stads- en dorpsgezichten

De bescherming van stads- en dorpsgezichten is geregeld in het omgevingsplan en de Omgevingswet. Voor panden binnen het beschermd stads- of dorpsgezicht gelden andere regels voor vergunningsvrij bouwen. Dit geldt zowel voor monumenten als niet-monumenten.

Vergunning archeologisch monument

Een archeologisch monument is een terrein dat deel uitmaakt van ons cultureel erfgoed, omdat op of in de bodem resten, voorwerpen of andere historische sporen bewaard zijn gebleven. U vraagt de vergunning voor een archeologisch monument aan bij de gemeente.

De knip

Met de Omgevingswet wordt bouwen in een technisch en ruimtelijk deel gescheiden. Dat levert 2 activiteiten op:

• de technische bouwactiviteit en
• de omgevingsplanactiviteit voor een bouwwerk. 

Dit noemen we 'de knip'.

Technische bouwactiviteit

De technische bouwactiviteit gaat over de toets van een aanvraag aan de regels voor de technische bouwkwaliteit uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Bijvoorbeeld de constructieve veiligheid van een bouwwerk. Door de knip zijn er meer technische bouwactiviteiten vergunningsvrij, omdat ruimtelijke randvoorwaarden niet langer een rol spelen.

Omgevingsplanactiviteit voor bouwwerk

De toets van het bouwen van een bouwwerk voor het ruimtelijk bouwen, in stand houden en gebruiken van een bouwwerk aan het omgevingsplan noemen we een omgevingsplanactiviteit voor een bouwwerk. Voorbeelden zijn de bouwhoogte en het bebouwingspercentage. Maar ook regels over het uiterlijk van een bouwwerk (welstand) en de functietoedeling in het omgevingsplan.