Bedrijventerrein

In onze gemeente hebben we twee bedrijventerreinen. In andere kernen zijn ook wel bedrijven maar is niet sprake van een bedrijventerrein. De bedrijventerreinen zijn beide anders ingericht. Niet alleen licht van de openbare straatverlichting is zichtbaar in de openbare ruimte, maar ook licht van bedrijven. Licht van binnenuit of vanaf de gevel. En soms ook van reclameverlichting (aan de gevel of bij het pand).

Al het licht bij elkaar bepaalt het beeld op straat. Een fel verlicht reclamebord is in de avond juist minder leesbaar. Het licht afkomstig van een bedrijf is soms ook van verre zichtbaar, wat onnodig is. Soms werkt een bedrijf 24/7, dan is er altijd licht nodig. Toch kunnen we dan ook kijken hoe de totale hoeveelheid licht wat minder kan.

Wet-, regelgeving en keurmerken op bedrijventerrein

We zijn niet verplicht te verlichten in Nederland. Er zijn richtlijnen en keurmerken. Geen wetten. De richtlijn is de NPR13201-2018. Deze geeft een advies voor de hoeveelheid verlichting op straat, de verdeling van het licht over de weg en de hoeveelheid licht op 1,5m hoogte. In het burgerlijk wetboek is opgenomen dat we zorg moeten dragen voor de verkeersveiligheid en dat we ons areaal (in dit geval de straatverlichting) goed moeten onderhouden, zoals het ‘een goed huisvader betaamt’.

We kennen ook het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Dit is geen verplicht keurmerk. Bij dit keurmerk werken ondernemers, brandweer, politie en gemeente samen aan structurele maatregelen waar verlichting onderdeel van uitmaakt. Wij hebben een keurmerk op onze bedrijventerreinen. Voor reclame is de richtlijn van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) ter voorkoming van lichthinder bepalend. Deze richtlijn schrijft voor hoeveel licht er in een gebied maximaal op een gevel mag komen. Ook de CROW-publicatie ‘Reclame langs wegen’ geeft advies over toepassing van lichtreclame langs de wegen.

Licht en veiligheid

Licht wordt vaak in een adem met veiligheid genoemd. Is er geen licht dan voelen sommige mensen zich niet veilig. Het is een persoonlijk gevoel. De veiligheid wordt echter bepaald door de hoeveelheid sociale controle. Is er geen sociale controle dan geeft het licht schijnveiligheid.

Ook wordt vaak gezegd dat licht nodig is voor de camerabewaking. Een goede camera kan zonder licht opnames maken. Vaak zorgt licht juist voor korrelige opnames.

twee foto's van een spoor, een gemaakt met infraroodcamera en een met camera met licht — Foto: infrarood camera links en rechts een camera met licht.

Effect van licht

Door een pand te verlichten, een fel reclamebord te plaatsen, fel licht binnen te hebben enzovoort, kan het op straat donker lijken. Soms worden we ook verblind door het licht of trekt het licht onze aandacht waardoor we niet meer op de weg letten.

Foto: Meniststraat in Dinxperlo. Een verlicht bedrijfspand. Het licht schijnt op de weg waardoor de weg donker lijkt. Ook is de reclame niet leesbaar door de lichtsterkte.

Verlicht pand

Soms kiezen bedrijven voor het verlichten van hun pand. Dat kan in de avond een bijdrage leveren aan de sfeer in het gebied. Vaak wordt niet alleen het pand zelf verlicht, maar ook de omgeving of de weg. Soms is het licht in de nacht uit, maar er zijn ook panden die de hele nacht verlicht zijn. Vanuit duurzaamheid, milieu en lichtvervuiling kan dit anders.

Reclame

Licht wordt steeds vaker gebruikt in reclametoepassingen. Denk aan een verlicht bedrijfsnaambord, een verlichte voorgevel of lichtzuilen. Het is al gauw nadrukkelijk aanwezig. Ook zien we steeds meer led displays. Denk aan de grote displays langs doorgaande wegen of bij benzinestations. Deze displays hebben soms ook nog bewegende of knipperende beelden.

Displays binnen

Displays binnen zijn niet van de gemeente, maar hebben wel effect op de openbare ruimte. Bijvoorbeeld op de weg of in woningen.

Foto: Landstraat in Aalten. Display in etalage. Het licht schijnt op de straat waardoor het daar donker lijkt. Ook schijnt het in woningen.

Zo doen we het voortaan

We dimmen de openbare verlichting na 19.00 uur, dat wil zeggen dat het licht minder fel gaat branden;
We kijken samen met ondernemers en politie waar het licht in de nacht uit kan;
De verlichting die we plaatsen geeft een goede kleur- en gezichtsherkenning;
We zijn terughoudend ten aanzien van nieuwe leddisplays/lcd schermen en dergelijke. Het mag in elk geval nooit de verkeersveiligheid in gevaar brengen. Daarnaast speelt ook de omgevingswet een rol, die geeft aan dat er geen hinder mag ontstaan aan de fysieke leefomgeving. Wanneer het op een bepaalde locatie wel mag, dan mag er geen hinder ontstaan voor de omgeving inclusief de flora en fauna en mogen er geen knipperende of bewegende (film)beelden op komen. Ook qua kleuren stellen we eisen afhankelijk van de situatie.
Leidraad is de richtlijn van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) ter voorkoming van Lichthinder en de CROW-publicatie ‘Reclame langs wegen’. Nieuwe toekomstige richtlijnen, die relevant zijn voor leddisplays, worden ook meegenomen.
We vragen om terughoudend te zijn met displays in etalages/winkels. In ieder geval mogen ze geen licht geven op straat, moet het in de avond gedimd en in de nacht uitgezet worden.
Het Keurmerk Veilig Ondernemen houden we voor de openbare verlichting niet aan. Ons beleidsplan ‘Licht in de gemeente Aalten’ is bepalend;
Onnodig lichthinder willen we verminderen of voorkomen;
Waar daar aanleiding toe is, gaan we met ondernemers in gesprek om te bespreken of de verlichting van ondernemers ook ’s nachts gedimd of zelfs uitgeschakeld kan worden. Het doel is bewustwording en om de verlichting in de openbare ruimte van de gemeente en de ondernemers zelf goed op elkaar af te stemmen.